Tükenmişlik sendromunun belirtileri kişiden kişiye değişebilir, ancak yaygın belirtiler şunlardır:
- Bedensel Tükenmişlik Hissi: Sürekli yorgun hissetme, enerji kaybı.
- Ruhsal Tükenmişlik Hissi: Duygusal boşluk, bıkkınlık.
- Olumsuz Düşünceler: Pesimizm, karamsarlık.
- İşten Soğuma: İşe karşı ilgisizlik, motivasyon kaybı.
- Başarısızlık Hissi: Kendini yetersiz ve başarısız hissetme.
- Umutsuzluk: Gelecek hakkında umutsuz olma.
- Kendini Değersiz Hissetme: Özgüven kaybı.
- Mesleki Güven Azalması: İşte kendine olan güvenin azalması.
- Unutkanlık ve Dalgınlık: Hafıza ve konsantrasyon sorunları.
- Uyku Problemleri: Uykusuzluk veya aşırı uyuma.
- Dikkat Eksikliği: Odaklanma sorunları.
- Bağırsak Sorunları: Kabızlık veya ishal.
- Vücut Ağrıları: Baş, sırt ve bacaklarda ağrı.
- Kalp Çarpıntısı ve Solunum Güçlüğü: Anksiyete belirtileri.
Tükenmişlik Sendromu Tanısı Nasıl Konulur?
Tükenmişlik sendromunun tanısı konulabilmesi için öncelikle kişinin detaylı bir öyküsü alınır ve semptomları değerlendirilir. Psikiyatr ve psikologlar, tükenmişlik sendromunun varlığını belirlemek için çeşitli testler ve envanterler kullanır. En yaygın kullanılan testlerden biri Maslach Tükenmişlik Ölçeği (MBI) olup, bu envanter kişinin duygusal tükenmişlik, duyarsızlaşma ve kişisel başarı algısını değerlendirir.
Tükenmişlik Sendromu Tedavisi Nasıl Yapılır?
Tükenmişlik sendromu tedavisinde bireysel farkındalık ve profesyonel yardım önemli rol oynar. Tedavi yöntemleri, kişinin semptomlarının şiddetine ve yaşam koşullarına göre değişir:
-
Kişisel Önlemler ve Yaşam Tarzı Değişiklikleri:
- Stres Yönetimi: Yoga, meditasyon ve nefes egzersizleri.
- Düzenli Uyku: Sağlıklı uyku düzeni oluşturmak.
- Dengeli Beslenme: Besin değeri yüksek yiyecekler tüketmek.
- Egzersiz: Düzenli fiziksel aktivite.
- Sosyal Destek: Aile ve arkadaşlarla vakit geçirmek.
- Hobiler: Kişisel ilgi alanlarına zaman ayırmak.
-
Profesyonel Yardım:
- Psikoterapi: Bireysel veya grup terapileri.
- Danışmanlık: İş yerinde stres yönetimi ve iş-yaşam dengesi için profesyonel rehberlik.
- İlaç Tedavisi: Şiddetli vakalarda antidepresan veya anksiyolitik ilaçlar.