Enerji Savaşlarında Yeni Cephe: Güneş Enerjisi

Enerji kaynaklarını elde etmek, ele geçirmek için geçmişte büyük mücadeleler verilmiş, günümüzde de verilmeye devam edilmektedir. Görünen o ki bu mücadele gelecekte de verilmeye devam edecektir. Hatta zaman zaman bu mücadeleler büyük savaşlara da dönüşebilmektedir. İşin dikkat çeken tarafı ise bu mücadelenin her şeyi mubah gören bir anlayışla yapılmasıdır. Çevre kirliliği, insan hayatı gibi etik değerler bu uğurda hiçe sayılabilmektedir. Bu hususta, İngiltere eski Başbakanlarından W. Churchill’in, 1936 yılında İngiliz Avam kamarasında söylediği ‘Bir damla petrol, bir damla kandan daha kıymetlidir.” sözü bu anlayışın tezahürüdür ve oldukça manidardır. Günümüzde ve yakın geçmişte yaşanan ve birçoğumuzun da şahit olduğu hadiselere baktığımızda bu sözdeki anlayışın aynen devam ettiğini görebilmekteyiz.

Günümüzde ise enerji savaşları yeni bir cepheye taşınmıştır; Güneş enerjisi. İşin güzel tarafı ise bu cephedeki mücadelenin tankla tüfekle değil, ülkelerin kendi sınırları içerisine kurdukları güneş santralleri ile yapılmasıdır. Her ülke petrol, doğalgaz hatta nükleer kaynaklara olan bağımlılığını azaltma amacıyla başta güneş olmak üzere yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmektedir. Özellikle Çin, ABD, Almanya gibi gelişmiş ülkeler olmak üzere birçok ülke sonsuz bir enerji kaynağı olan güneş enerjisinden payını almak için ciddi yatırımlar gerçekleştirmektedirler.

Peki ülkemizdeki güneş santrali yatırımları ne durumda?

Ülkemiz, bulunduğu konum itibariyle güneş enerjisi açısından doğal bir avantaja sahiptir. Özellikle ülkemizin güney kuşağında bulunan illerin güneş enerjisi potansiyeli oldukça yüksektir. Bu avantajın ülke menfaati adına kullanılması adına 2010’lu yılların başlarında yapılan mevzuat düzenlemeleri ile güneş enerjisinden elektrik üretimi için ciddi teşvik programları getirilmiştir. Bunların en önemlisi ise lisanssız santral modelinin hayata geçirilmesidir. Bu doğrultuda santral kurma işlemlerine ilişkin bazı muafiyetler getirilmiş ve üretilen enerjinin 10 yıl boyunca devlet tarafından satın alınması garanti edilmiştir. Getirilen bu teşvikler karşılığını bulmaya başlamış ve lisanssız elektrik üretimi kapsamında ülkemizde ilk güneş santralleri kurulmaya başlanmıştır. Bu kurulumlar ilerleyen yıllarda artarak devam etmiş ve 2020 yılı Kasım ayı sonu itibariyle toplam gücü 6.513 MW olan 7.402 adet güneş santrali kurulumu tamamlanmıştır. Gerçekleştirilen bu yatırımlar ile ülkemizde üretilen elektriğin yaklaşık %3,2’si güneşten üretilmeye başlanmıştır. Bu oran Almanya’da ise yaklaşık %21’dir. Ülkemizin güneş potansiyeli dikkate alındığında bu oranın henüz çok düşük olduğu görülmektedir.

Diğer ülkelere kıyasla güneş enerjisi liginde ne durumdayız?

2019 yılı sonu itibariyle dünya genelinde kurulan toplam güneş santrali gücü 627.000 MW’tır. 2019 yılı sonu itibariyle ülkemizde kurulan güneş santrali gücü ise 5.995 MW’tır. Ülkelere göre baktığımızda ise güneşten en fazla elektrik üreten ülkenin 204.700 MW kurula güce sahip Çin olduğu görülmektedir. İkinci sırada 75.900 MW ile Amerika Birleşik Devletleri, üçüncü sırada ise 63.000 MW ile Japonya yer almaktadır. Ülkemiz ise 5.995 MW ile 13.sırada yer almaktadır.

Bu ülkeleri sırasıyla; 49.200 MW ile Almanya, 42.800 MW ile Hindistan, 20,800 MW ile İtalya, 14.200 MW ile Avustralya, 13.300 MW ile Büyük Britanya, 11.200 MW ile Güney Kore, 9.900 MW ile Fransa, 8.761 MW ile İspanya ve 6.725 MW ile Hollanda takip etmektedir. Bu ülkeleri 5,995 MW güneş kurulu gücü ile ülkemiz takip etmektedir. Yani ülkemiz güneş enerjisi liginde 13.sırada bulunmaktadır.

Sıra	Ülke Adı	GES Kurulu Gücü (MW)
1	Çin	204.700
2	ABD	75.900
3	Japonya	63.000
4	Almanya	49.200
5	Hindistan	42.800
6	İtalya	20,800
7	Avustralya	14.200
8	Büyük Britanya	13.300
9	Güney Kore	11.200
10	Fransa	9.900
11	İspanya	8.761
12	Hollanda	6.725
13	TÜRKİYE	5.995

Bu sıralamada dikkati çeken en önemli husus gelişmiş ülke diye tabir edebileceğimiz ülkelerin güneş enerjisi liginde başı çekiyor olmasıdır. Bir diğer dikkat çeken husus ise güneş potansiyeli ülkemize göre daha düşük olan Büyük Britanya, Almanya ve Hollanda gibi ülkelerin ülkemizden çok daha fazla güneş santraline sahip olduğu gerçeğidir. Bununla birlikte bu ülkeler güneş santrali yatırımlarını da tüm hızıyla devam ettirmektedir. Örneğin 2019 yılında ülkemizde 932 MW güneş santrali kurulurken Çin’de 30.100 MW, ABD’de 13.300 MW, Japonya’da 7.000 MW, Almanya’da 3.900 MW ve Hollanda’da ise 2.675 MW yeni güneş santrali kurulmuştur.

Güneş Enerjisi yatırımlarını artırmalıyız.

Yazımın başında da anlattığım gibi güneş enerjisi artık enerji savaşlarında yeni bir cephedir. Enerji alanındaki mücadeleler fosil kaynaklı yakıtlardan başta güneş olmak üzere yenilenebilir kaynaklara doğru kaymış durumdadır. Ülkemizde bu doğrultuda güneş santrali yatırımlarına ciddi teşvikler vermiş ve vermeye de devam etmektedir. Bu teşviklerle birlikte ülkemizin güneş enerjisi potansiyelini çok daha iyi şekilde değerlendirerek enerjide dışa bağımlılığımızı azaltacak yeni yatırımlara devam etmeliyiz. Güneşin, sonsuz enerji kaynağından hepimiz faydalanmalıyız.